गिरिजा मध्यम प्रकल्प येसगाव येथे १००% ओव्हरफ्लो! पावसाने दिलेल्या भेटीने खुलताबाद तालुका हरखला; शेती-पाणीपुरवठ्याला मोठा दिलासा

खुलताबाद, दि. २८ सप्टेंबर २०२५ – छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील खुलताबाद तालुक्यातील येसगाव नंबर १ येथील गिरिजा मध्यम प्रकल्प धरण आज सकाळी पूर्ण क्षमतेने भरून १००% ओव्हरफ्लो झाले. अलीकडील मुबलक पावसामुळे धरणातील पाण्याची पातळी सांडव्याच्या उंचीवर पोहोचली आणि सकाळी ८ वाजताच्या सुमारास पाणी सांडव्याबाहेरून वाहण्यास सुरुवात झाली. हे दृश्य पाहता पाहता सोशल मीडियावर व्हायरल झाले असून, स्थानिक शेतकरी आणि नागरिकांमध्ये आनंदाची लहर उसळली आहे. "आज सकाळी गिरिजा मध्यम प्रकल्प येसगाव १००% ओव्हर फ्लो 👍🙏😍💐" अशा संदेशांसह अनेकांनी आपला उत्साह व्यक्त केला आहे. यामुळे परिसरातील दुष्काळग्रस्त गावांना पिण्याच्या पाण्याची आणि शेतीसाठी मुबलक पाण्याची टंचाई दूर होण्यासोबतच, गोदावरी नदीच्या खालच्या भागातही पाण्याचा वाहून जाणारा प्रवाह वाढेल, अशी अपेक्षा आहे.

गिरिजा मध्यम प्रकल्प हे खुलताबाद तालुक्यात गिरिजा नदीवर बांधलेले एक महत्त्वाचे जलसिंचन प्रकल्प आहे. १९८७ मध्ये बांधकाम पूर्ण झालेले हे धरण १९९०-९१ मध्ये जलसंधारण विभागाकडे हस्तांतरित करण्यात आले. धरणाची एकूण क्षमता २४.५० दशलक्ष घनमिटर असून, यापैकी उपयुक्त साठा १४.५० दशलक्ष घनमिटर आणि मृत साठा ३.२७ दशलक्ष घनमिटर आहे. धरणाची उंची १९ मीटर आणि लांबी २८.५० मीटर आहे. डाव्या कालव्याची लांबी १५ किलोमीटर असून, यामुळे ३,४४७ हेक्टर क्षेत्र सिंचनाखाली येते. या धरणातून सुमारे १० हजार एकर शेतजमिनीला पाणीपुरवठा केला जातो. गिरिजा नदी ही गोदावरी नदीची उपनदी असून, पूर्वी ती बारमाही वाहत असे; मात्र आता पावसाळ्यातच मुख्यतः वाहते. यंदाच्या पावसाळ्यात (जूनपासून) आतापर्यंत धरणात २५ दशलक्ष घनमिटरपेक्षा जास्त पाणी साठले असून, ओव्हरफ्लोमुळे अतिरिक्त ५ दशलक्ष घनमिटर पाणी सांडव्यातून वाहून जात आहे.

मागील वर्षी दुष्काळी परिस्थितीमुळे धरणातील पाणीसाठा अत्यल्प असल्याने खुलताबाद शहर, तालुका आणि शेजारच्या फुलंब्री तालुक्यातील गावांमध्ये पिण्याच्या पाण्याची मोठी टंचाई भासली होती. शेतकऱ्यांना टँकरवर अवलंबून राहावे लागले होते. मात्र, यंदा जून-जुलै महिन्यातील चांगल्या पावसाने धरणातील पाण्याची पातळी वेगाने वाढली. सप्टेंबर महिन्यातील अतिवृष्टीमुळे (२८ सप्टेंबरपर्यंत जिल्ह्यात सरासरी ८०% पावसाची नोंद) धरण पूर्ण भरले. सकाळी ओव्हरफ्लो होताच, धरणाच्या सांडव्याजवळील पूल आणि काठावर उभी राहिलेल्या गर्दीतून पाण्याचा जोरदार वाहण्याचा आवाज ऐकू येत होता. येसगाव, खुलताबाद आणि वाकोद फुलंब्री येथील शेकडो शेतकरी आणि नागरिक हे दृश्य पाहण्यासाठी धावून आले. सोशल मीडियावरून शेअर झालेल्या व्हिडिओ आणि फोटोंमध्ये पाण्याचा सोन्याचा प्रवाह दिसत असून, "भगवानची कृपा" असे प्रतिक्रिया येत आहेत.

हे ओव्हरफ्लो खुलताबाद तालुक्यासाठी वरदान ठरेल. धरण पूर्ण भरल्यास खुलताबाद शहराला दररोज १०० दशलक्ष लिटर पिण्याचे पाणी पुरवले जाईल, ज्यामुळे उन्हाळ्यातील टँकरची गरज संपेल. तसेच, शेतकऱ्यांसाठी १० हजार एकर जमिनीवर रब्बी हंगामात गहू, हरभरा यांसारख्या पिकांसाठी मुबलक पाणी उपलब्ध होईल. जिल्हा परिषदेचे जलसंधारण विभागाचे अभियंता संजय पाटील यांनी सांगितले, "धरणातील पाण्याची पातळी १९ मीटरवर पोहोचली असून, ओव्हरफ्लो सुरक्षितपणे नियंत्रित केला जात आहे. खालच्या भागातील गावांना कालव्यांद्वारे पाणीवितरण सुरू केले आहे. पावसाळा संपेपर्यंत धरण तुडुंब राहील." स्थानिक शेतकरी संघटनेचे नेते रामेश्वर पाटील म्हणाले, "मागील वर्षी शेतीत ५०% नुकसान झाले होते. यंदा ओव्हरफ्लोमुळे उत्पादन दुप्पट होईल. हे आमच्यासाठी उत्सवासारखे आहे!"

गिरिजा मध्यम प्रकल्पासारख्या धरणांमुळे जिल्ह्यातील ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला बळकटी मिळते. मात्र, हवामान बदलामुळे पावसाच्या अनियमिततेमुळे अशा प्रकल्पांसाठी दीर्घकालीन नियोजन आवश्यक आहे. जलसंधारण विभागाने धरणाच्या देखभालीसाठी विशेष मोहीम राबवली असून, ओव्हरफ्लोमुळे गोदावरी नदीला मिळणारे पाणी खालच्या भागातील इतर धरणांसाठीही फायदेशीर ठरेल. आजच्या या आनंदाच्या प्रसंगाने खुलताबाद तालुका सजला असून, शेतकऱ्यांनी गिरिजा मंदिरात विशेष पूजा अर्पण केली. पावसाने दिलेल्या या भेटीमुळे यंदाचा हंगाम समृद्ध होईल, अशी शेतकऱ्यांची खात्री आहे.

न्यूज़ पेपर, टीवी व डिजिटल मीडिया वर बातमी व जाहिरात देण्यासाठी संपर्क करा. 9834985191. आपले हक्क आणि समस्यांच्या निराकरणासाठी आपल्या पंचक्रोशीतील मीडिया शी संपर्क करा, स्थानिक पातळीवर काम करणाऱ्या पत्रकारांना प्रोत्साहन द्या. तरच भ्रष्टाचार संपेल आणि भरभराटीचे दिवस येतील.

 ब्रेकिंग न्यूज, सरकारी व खासगी जॉब अपडेट, सरकारी योजना व इतर महत्त्वपूर्ण माहिती तुमच्या मित्र परिवारातील लोकांना मिळण्यासाठी आमचा 9834985191 हा नंबर तुमच्या गावातील व् इतर् WhatsApp गृपमध्ये ॲड करा.